Trong những năm gần đây, với sự phát triển của công nghệ blockchain, Bitcoin, Ethereum, Tether và các loại tiền ảo khác dần trở nên quen thuộc. Mặc dù những tài sản này thể hiện dưới dạng mã và dữ liệu, nhưng do giá trị, khả năng chuyển nhượng và tính độc quyền của chúng, về bản chất có thuộc tính tài sản. Tại Trung Quốc, mặc dù các quy định liên quan cấm việc sử dụng tiền ảo như tiền tệ hợp pháp hoặc thao túng thị trường, nhưng trong thực tiễn tư pháp, chúng đã được coi là "hàng hóa ảo cụ thể" hoặc "tài sản dạng dữ liệu".
Trong lĩnh vực tư pháp hình sự, số vụ án tội phạm liên quan đến tiền ảo ngày càng gia tăng, chủ yếu tập trung vào các loại như lừa đảo, trộm cắp và tội phạm máy tính. Tuy nhiên, các vụ cướp tiền ảo bằng cách sử dụng bạo lực hoặc đe dọa không phổ biến. Do đó, vụ cướp Bitcoin xảy ra ở Nghĩa Xuyên, tỉnh Giang Tô vào năm 2021 đã thu hút sự chú ý rộng rãi, trở thành một ví dụ điển hình trong thực tiễn tư pháp, cung cấp tài liệu tham khảo quan trọng cho việc định tính và định mức án đối với tài sản mã hóa trong các vụ án hình sự.
Tóm tắt vụ án: Một kế hoạch cướp Bitcoin không thành.
Vào tháng 5 năm 2021, do thua lỗ trong việc đầu tư tiền ảo, Lai nào đó biết rằng Thầy Phong sở hữu ít nhất 5 Bitcoin, đã nảy sinh ý định cướp. Anh ta đã đăng bài trên mạng để tuyển mộ đồng bọn, thu hút sự phản hồi từ một người nào đó. Hai người đã gặp nhau ở Nghệ Xuyên và thuê khách sạn, lập kế hoạch cướp chi tiết. Họ chuẩn bị tập hợp ít nhất 4 người, lấy lý do đầu tư để dụ dỗ mục tiêu đến một địa điểm hẻo lánh, sau đó khống chế đối phương và yêu cầu tài khoản và mật khẩu Bitcoin.
Để thực hiện vụ cướp, Lai còn chuẩn bị cả dây nylon và liên tục liên lạc với các đồng phạm tiềm năng khác. Tuy nhiên, cảnh sát đã kịp thời can thiệp theo dấu vết và bắt giữ hai người vào ngày 11 tháng 5, kế hoạch cướp đã bị chấm dứt trước khi được thực hiện.
Tòa án cấp một xác định hai người này cấu thành tội cướp, lần lượt bị tuyên án ba năm và một năm tù giam. Tòa án cấp hai cho rằng vụ án vẫn đang ở giai đoạn chuẩn bị, chưa gây ra thiệt hại thực tế, cũng chưa đưa ra đánh giá hợp lý về giá trị Bitcoin, do đó đã thay đổi án phạt của Lại thành một năm sáu tháng, và của một người thành chín tháng, rút ngắn đáng kể thời gian thi hành án.
Cướp Bitcoin cấu thành tội cướp theo cơ sở pháp lý
Một trong những điểm tranh cãi cốt lõi của vụ án này là: việc cướp Bitcoin có cấu thành tội cướp theo nghĩa pháp lý hay không? Quyết định có hiệu lực của tòa án đã đưa ra câu trả lời khẳng định.
Tội cướp trong luật hình sự được định nghĩa là hành vi chiếm đoạt tài sản công và tư bằng các phương tiện bạo lực, đe dọa. Mặc dù Bitcoin về bản chất là một chuỗi dữ liệu mã hóa, nhưng nó có tính chất trao đổi, có thể chuyển nhượng và có giá trị trên thị trường thực, phù hợp với đặc điểm của "tài sản rộng": có thể quản lý, có thể chuyển nhượng, có giá trị.
Tòa án phúc thẩm đã trích dẫn các quy định của các cơ quan liên quan, cho rằng Bitcoin thuộc về "hàng hóa ảo đặc biệt", mặc dù không có vị thế tiền tệ, nhưng vẫn là "tài sản dạng dữ liệu" được pháp luật bảo vệ. Do đó, hành vi cướp Bitcoin vẫn xâm phạm quyền lợi tài sản của người khác, không có sự khác biệt về bản chất so với việc cướp tiền mặt hay tài sản vật chất truyền thống.
Mặc dù hai bị cáo trong vụ án này không thực sự thực hiện hành vi cướp giật, nhưng hành vi của họ đã cấu thành tội chuẩn bị phạm tội. Theo các giải thích tư pháp liên quan, tòa án cuối cùng xác định hành vi của họ cấu thành tội cướp, nhưng đã giảm nhẹ hình phạt.
Các yếu tố xem xét hình phạt liên quan đến tội phạm tiền ảo
Trong các vụ cướp liên quan đến tiền ảo, việc xác định "số tiền cướp" đã trở thành vấn đề then chốt trong việc định hình án phạt. Tòa án cấp một đã dựa vào giá thị trường của Bitcoin tại thời điểm vụ án xảy ra (khoảng 255.000 nhân dân tệ/đồng) để xác định thuộc "số tiền đặc biệt lớn" và tuyên án nặng. Tuy nhiên, tòa án cấp hai đã đặt ra nghi vấn về điều này với các lý do bao gồm: vụ án chưa đi vào giai đoạn thực hiện, chưa thực sự thu được tài sản; Bitcoin thiếu thị trường giao dịch hợp pháp trong nước, tiêu chuẩn xác định giá không rõ ràng; tội cướp nên được xác định dựa trên số tiền thực tế đã cướp.
Tòa án phúc thẩm nêu rõ rằng việc xác định giá trị của tiền ảo và các tài sản mã hóa khác nên tuân theo nguyên tắc "bù đắp tổn thất", tức là dựa vào tổn thất thực tế của nạn nhân làm cơ sở chính. Các yếu tố tham khảo chính bao gồm: giá mua của nạn nhân, giá trên nền tảng giao dịch tại thời điểm xảy ra vụ án, giá bán lại (nếu có) và các yếu tố khác.
Tòa án cũng nhấn mạnh rằng, mặc dù nước ta không công nhận vị thế đồng tiền của Bitcoin, nhưng không cấm cá nhân sở hữu và chuyển nhượng. Do đó, thiệt hại về tài sản ảo mà nạn nhân sở hữu hợp pháp nên được pháp luật bảo vệ.
Cuối cùng, tòa án cấp hai quyết định không áp dụng hình phạt nặng hơn vì "số tiền lớn" của vụ cướp, mà thay vào đó xem xét tổng thể mức độ nguy hại, phương thức và rủi ro thực tế trong giai đoạn chuẩn bị cướp, đưa ra phán quyết tương đối khoan hồng cho hai bị cáo, thể hiện thái độ lý trí và thận trọng của cơ quan tư pháp trong việc xử lý các vụ án tội phạm tài sản mới.
Kết luận: Triển vọng bảo vệ pháp lý cho tài sản tiền ảo
Bản án này không chỉ cung cấp hướng dẫn cho các vụ án cướp có liên quan đến tiền ảo, mà còn truyền đạt rõ ràng một thông điệp: Tính chất tài sản của tiền ảo đã được công nhận rộng rãi trong thực tiễn pháp luật hình sự Trung Quốc.
Dưới khung pháp lý hiện hành, mặc dù các tài sản mã hóa như Bitcoin không có thuộc tính tiền tệ, nhưng giá trị tài sản của chúng đã được công nhận. Dù là thông qua lừa đảo, trộm cắp, kiểm soát trái phép hệ thống máy tính, hay tống tiền, cướp bóc, chỉ cần người thực hiện hành vi có mục đích chiếm đoạt trái phép đều sẽ bị coi là tội phạm tài sản.
Khi nền kinh tế số phát triển sâu rộng, các vụ án hình sự liên quan đến tài sản mã hóa sẽ trở nên phức tạp và đa dạng hơn, các cơ quan tư pháp sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức mới. Trong tương lai, luật pháp cần làm rõ hơn về thuộc tính pháp lý của tiền ảo, tiêu chuẩn định giá thị trường cũng như ranh giới giữa dữ liệu và tài sản, thiết lập các quy tắc xét xử tư pháp thống nhất và ổn định hơn. Đồng thời, những người hành nghề luật cũng cần không ngừng nâng cao kiến thức chuyên môn trong lĩnh vực mã hóa để phục vụ khách hàng tốt hơn.
Có thể thấy, tài sản mã hóa sẽ ngày càng được công nhận và bảo vệ bởi pháp luật, bất kỳ hành vi nào xâm phạm quyền lợi hợp pháp của người sở hữu sẽ bị xử phạt nghiêm khắc theo luật.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
9 thích
Phần thưởng
9
6
Đăng lại
Chia sẻ
Bình luận
0/400
ApeWithNoChain
· 08-11 08:24
Bạn không còn coin, ví tiền cũng không còn, thật thảm hại.
Xem bản gốcTrả lời0
just_another_wallet
· 08-10 12:10
Chớp btc? Chớp từ màn hình phải không?
Xem bản gốcTrả lời0
NFT_Therapy
· 08-10 10:42
Khá nghiêm trọng, cướp bóc cũng có thể liên quan đến Bitcoin.
Xem bản gốcTrả lời0
SadMoneyMeow
· 08-10 10:32
Tài sản đều bị cướp, Blockchain trên chuỗi có ích gì?
Xem bản gốcTrả lời0
LayerHopper
· 08-10 10:30
thế giới tiền điện tử cũng không có gì tốt để giành giật, mỗi người đều thua lỗ như chó.
Vụ cướp Bitcoin đã gây ra cuộc thảo luận về vị thế pháp lý của tiền ảo, việc tư pháp xác định thuộc tính tài sản dạng dữ liệu.
Tiền ảo的法律地位：从一起 Bitcoin抢劫案说起
Trong những năm gần đây, với sự phát triển của công nghệ blockchain, Bitcoin, Ethereum, Tether và các loại tiền ảo khác dần trở nên quen thuộc. Mặc dù những tài sản này thể hiện dưới dạng mã và dữ liệu, nhưng do giá trị, khả năng chuyển nhượng và tính độc quyền của chúng, về bản chất có thuộc tính tài sản. Tại Trung Quốc, mặc dù các quy định liên quan cấm việc sử dụng tiền ảo như tiền tệ hợp pháp hoặc thao túng thị trường, nhưng trong thực tiễn tư pháp, chúng đã được coi là "hàng hóa ảo cụ thể" hoặc "tài sản dạng dữ liệu".
Trong lĩnh vực tư pháp hình sự, số vụ án tội phạm liên quan đến tiền ảo ngày càng gia tăng, chủ yếu tập trung vào các loại như lừa đảo, trộm cắp và tội phạm máy tính. Tuy nhiên, các vụ cướp tiền ảo bằng cách sử dụng bạo lực hoặc đe dọa không phổ biến. Do đó, vụ cướp Bitcoin xảy ra ở Nghĩa Xuyên, tỉnh Giang Tô vào năm 2021 đã thu hút sự chú ý rộng rãi, trở thành một ví dụ điển hình trong thực tiễn tư pháp, cung cấp tài liệu tham khảo quan trọng cho việc định tính và định mức án đối với tài sản mã hóa trong các vụ án hình sự.
Tóm tắt vụ án: Một kế hoạch cướp Bitcoin không thành.
Vào tháng 5 năm 2021, do thua lỗ trong việc đầu tư tiền ảo, Lai nào đó biết rằng Thầy Phong sở hữu ít nhất 5 Bitcoin, đã nảy sinh ý định cướp. Anh ta đã đăng bài trên mạng để tuyển mộ đồng bọn, thu hút sự phản hồi từ một người nào đó. Hai người đã gặp nhau ở Nghệ Xuyên và thuê khách sạn, lập kế hoạch cướp chi tiết. Họ chuẩn bị tập hợp ít nhất 4 người, lấy lý do đầu tư để dụ dỗ mục tiêu đến một địa điểm hẻo lánh, sau đó khống chế đối phương và yêu cầu tài khoản và mật khẩu Bitcoin.
Để thực hiện vụ cướp, Lai còn chuẩn bị cả dây nylon và liên tục liên lạc với các đồng phạm tiềm năng khác. Tuy nhiên, cảnh sát đã kịp thời can thiệp theo dấu vết và bắt giữ hai người vào ngày 11 tháng 5, kế hoạch cướp đã bị chấm dứt trước khi được thực hiện.
Tòa án cấp một xác định hai người này cấu thành tội cướp, lần lượt bị tuyên án ba năm và một năm tù giam. Tòa án cấp hai cho rằng vụ án vẫn đang ở giai đoạn chuẩn bị, chưa gây ra thiệt hại thực tế, cũng chưa đưa ra đánh giá hợp lý về giá trị Bitcoin, do đó đã thay đổi án phạt của Lại thành một năm sáu tháng, và của một người thành chín tháng, rút ngắn đáng kể thời gian thi hành án.
Cướp Bitcoin cấu thành tội cướp theo cơ sở pháp lý
Một trong những điểm tranh cãi cốt lõi của vụ án này là: việc cướp Bitcoin có cấu thành tội cướp theo nghĩa pháp lý hay không? Quyết định có hiệu lực của tòa án đã đưa ra câu trả lời khẳng định.
Tội cướp trong luật hình sự được định nghĩa là hành vi chiếm đoạt tài sản công và tư bằng các phương tiện bạo lực, đe dọa. Mặc dù Bitcoin về bản chất là một chuỗi dữ liệu mã hóa, nhưng nó có tính chất trao đổi, có thể chuyển nhượng và có giá trị trên thị trường thực, phù hợp với đặc điểm của "tài sản rộng": có thể quản lý, có thể chuyển nhượng, có giá trị.
Tòa án phúc thẩm đã trích dẫn các quy định của các cơ quan liên quan, cho rằng Bitcoin thuộc về "hàng hóa ảo đặc biệt", mặc dù không có vị thế tiền tệ, nhưng vẫn là "tài sản dạng dữ liệu" được pháp luật bảo vệ. Do đó, hành vi cướp Bitcoin vẫn xâm phạm quyền lợi tài sản của người khác, không có sự khác biệt về bản chất so với việc cướp tiền mặt hay tài sản vật chất truyền thống.
Mặc dù hai bị cáo trong vụ án này không thực sự thực hiện hành vi cướp giật, nhưng hành vi của họ đã cấu thành tội chuẩn bị phạm tội. Theo các giải thích tư pháp liên quan, tòa án cuối cùng xác định hành vi của họ cấu thành tội cướp, nhưng đã giảm nhẹ hình phạt.
Các yếu tố xem xét hình phạt liên quan đến tội phạm tiền ảo
Trong các vụ cướp liên quan đến tiền ảo, việc xác định "số tiền cướp" đã trở thành vấn đề then chốt trong việc định hình án phạt. Tòa án cấp một đã dựa vào giá thị trường của Bitcoin tại thời điểm vụ án xảy ra (khoảng 255.000 nhân dân tệ/đồng) để xác định thuộc "số tiền đặc biệt lớn" và tuyên án nặng. Tuy nhiên, tòa án cấp hai đã đặt ra nghi vấn về điều này với các lý do bao gồm: vụ án chưa đi vào giai đoạn thực hiện, chưa thực sự thu được tài sản; Bitcoin thiếu thị trường giao dịch hợp pháp trong nước, tiêu chuẩn xác định giá không rõ ràng; tội cướp nên được xác định dựa trên số tiền thực tế đã cướp.
Tòa án phúc thẩm nêu rõ rằng việc xác định giá trị của tiền ảo và các tài sản mã hóa khác nên tuân theo nguyên tắc "bù đắp tổn thất", tức là dựa vào tổn thất thực tế của nạn nhân làm cơ sở chính. Các yếu tố tham khảo chính bao gồm: giá mua của nạn nhân, giá trên nền tảng giao dịch tại thời điểm xảy ra vụ án, giá bán lại (nếu có) và các yếu tố khác.
Tòa án cũng nhấn mạnh rằng, mặc dù nước ta không công nhận vị thế đồng tiền của Bitcoin, nhưng không cấm cá nhân sở hữu và chuyển nhượng. Do đó, thiệt hại về tài sản ảo mà nạn nhân sở hữu hợp pháp nên được pháp luật bảo vệ.
Cuối cùng, tòa án cấp hai quyết định không áp dụng hình phạt nặng hơn vì "số tiền lớn" của vụ cướp, mà thay vào đó xem xét tổng thể mức độ nguy hại, phương thức và rủi ro thực tế trong giai đoạn chuẩn bị cướp, đưa ra phán quyết tương đối khoan hồng cho hai bị cáo, thể hiện thái độ lý trí và thận trọng của cơ quan tư pháp trong việc xử lý các vụ án tội phạm tài sản mới.
Kết luận: Triển vọng bảo vệ pháp lý cho tài sản tiền ảo
Bản án này không chỉ cung cấp hướng dẫn cho các vụ án cướp có liên quan đến tiền ảo, mà còn truyền đạt rõ ràng một thông điệp: Tính chất tài sản của tiền ảo đã được công nhận rộng rãi trong thực tiễn pháp luật hình sự Trung Quốc.
Dưới khung pháp lý hiện hành, mặc dù các tài sản mã hóa như Bitcoin không có thuộc tính tiền tệ, nhưng giá trị tài sản của chúng đã được công nhận. Dù là thông qua lừa đảo, trộm cắp, kiểm soát trái phép hệ thống máy tính, hay tống tiền, cướp bóc, chỉ cần người thực hiện hành vi có mục đích chiếm đoạt trái phép đều sẽ bị coi là tội phạm tài sản.
Khi nền kinh tế số phát triển sâu rộng, các vụ án hình sự liên quan đến tài sản mã hóa sẽ trở nên phức tạp và đa dạng hơn, các cơ quan tư pháp sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức mới. Trong tương lai, luật pháp cần làm rõ hơn về thuộc tính pháp lý của tiền ảo, tiêu chuẩn định giá thị trường cũng như ranh giới giữa dữ liệu và tài sản, thiết lập các quy tắc xét xử tư pháp thống nhất và ổn định hơn. Đồng thời, những người hành nghề luật cũng cần không ngừng nâng cao kiến thức chuyên môn trong lĩnh vực mã hóa để phục vụ khách hàng tốt hơn.
Có thể thấy, tài sản mã hóa sẽ ngày càng được công nhận và bảo vệ bởi pháp luật, bất kỳ hành vi nào xâm phạm quyền lợi hợp pháp của người sở hữu sẽ bị xử phạt nghiêm khắc theo luật.